Optymalna alokacja zasobów dzięki badaniom epidemiologicznym

Zadaniem farmacji rozumianej jako przemysł produkcji leków jest oczywiście dostarczanie na rynek medykamentów, które będą pozwalały na leczenie chorób dotykających wszystkich ludzi. Jest to sytuacja idealna, która w realnym świecie zaistnieć nie może, ponieważ zasoby firm farmaceutycznych są drastycznie ograniczone, a poszukiwania leków to droga po omacku. Dlatego niezbędne jest ustalanie tutaj priorytetów, w czym pomagać mogą badania epidemiologiczne.

Podologia czy nefrologia?

Badania dla farmacji  zazwyczaj mają odpowiedzieć na pytanie, jaki problem w ciągu kilku czy kilkunastu lat będzie najpoważniejszym wyzwaniem dla lekarzy i ich nieodzownych towarzyszy – farmaceutów. Czasami odpowiedź na tak postawione pytanie jest prosta, ponieważ wszyscy spodziewamy się problemów z cukrzycą czy nadciśnieniem. Wiele innych schorzeń nie jest już jednak tak oczywistych.

Naturalne jest, że firmy farmaceutyczne będą wydawały środki na znalezienie leków na najpoważniejsze choroby, ale nie można zapomnieć o innych pacjentach. W ramach badań dla farmacji często trzeba sobie odpowiedzieć na pytanie, czy sensowniej będzie przeznaczyć budżet na badania na podologię, nefrologię, okulistykę czy jeszcze inny dział medycyny. Epidemiologia jest w stanie nam bardzo pomóc.

Typowy proces wprowadzania leku na rynek

Nie jest tak, że jak analizy dla farmacji powiedzą, że w społeczeństwie zaczyna się epidemia zwyrodnienia plamki żółtej, firma będzie w stanie uruchomić od razu produkcję leków. Stworzenie leku to ryzyko, ponieważ odbywa się tak naprawdę metodą prób i błędów i samo to, że z analiz dla farmacji wynika przyszłe wielkie zapotrzebowanie na lek, nie ma tutaj gwarancji sukcesu.

Proces wprowadzania leku na rynek przebiega następująco:

1. Pomysł na lek – ktoś trafił na substancję, która może mieć ciekawe zastosowania;
2. Badania przedkliniczne – badania na zwierzętach;
3. Badania kliniczne:

3.1.        Faza I – badanie toksyczności leku na grupce osób zdrowych lub bardzo chorych na daną chorobę;

3.2.        Faza II – badanie skuteczności leku na kilkuset osobach chorych;

3.3.        Faza III – randomizowane badania na grupie kilku tysięcy chorych;

3.4.        Faza IV – badanie skutków ubocznych i efektów przedawkowania;

4. Rejestracja leku.

Jest to proces szalenie skomplikowany i kosztowny, trwa nawet kilkanaście lat, a jego szanse powodzenia są znikome. Dlatego badania epidemiologiczne są tak szalenie ważne. Firma farmaceutyczna próbująca stworzyć lek gra z chorobami w ruletkę i chociaż nie stoi na straconej pozycji, jej szanse są niewielkie.